Ung thư đầu cổ là một trong những loại ung thư nguy hiểm, ảnh hưởng đến các vùng quan trọng như miệng, mũi, họng, thanh quản và các tuyến gần đó. Mặc dù ít được nhắc đến hơn so với các loại ung thư phổ biến khác, ung thư đầu cổ lại có tầm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc hiểu rõ ung thư đầu cổ là gì, nguyên nhân, phân loại sẽ giúp hỗ trợ trong việc phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Ung thư đầu cổ là gì?
Ung thư vùng đầu cổ là những khối u ác tính xuất hiện ở các khu vực như miệng, mũi, họng, thanh quản, hạ họng và các xoang. Loại ung thư này thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới, đặc biệt là ở những người trên 50 tuổi. Thông thường, ung thư vùng đầu cổ được đặt tên theo từng phần của cơ thể nơi chúng phát triển.
Hiện nay, có 5 loại ung thư vùng đầu cổ, mỗi loại sẽ có các triệu chứng sau:
- Ung thư miệng: Xuất hiện trong khoang miệng bao gồm lưỡi, nướu và má. Các dấu hiệu thường gặp là vết loét không lành, đau miệng, chảy máu không rõ nguyên nhân.
- Ung thư mũi và xoang: Gây ra các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy máu mũi, đau nhức mặt hoặc răng.
- Ung thư họng: Bao gồm ung thư ở họng miệng, họng giữa và họng dưới. Các triệu chứng bao gồm đau họng dai dẳng, khó nuốt, thay đổi giọng nói.
- Ung thư thanh quản: Ảnh hưởng đến thanh quản, gây ra các triệu chứng như khàn giọng, khó thở, ho kéo dài.
- Ung thu hạ họng: Xuất hiện ở phần hạ họng và thường gây khó nuốt, đau họng, ho ra máu.
Những triệu chứng này có thể bị nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường, do đó việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để tăng cơ hội chữa khỏi và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Phân loại ung thư đầu cổ
Ung thư đầu cổ có thể ảnh hưởng đến nhiều khu vực khác nhau trong vùng đầu và cổ, bao gồm khoang miệng, họng, thanh quản, xoang cạnh mũi, khoang mũi và các tuyến nước bọt.
Khoang miệng
Khoang miệng là khu vực bao gồm: môi, lưỡi, lợi, bề mặt bên trong của má và môi, phần đáy của miệng nằm dưới lưỡi, phần xương cứng phía trên của miệng và khu vực xung quanh răng khôn.
Các loại ung thư trong khoang miệng gồm:
- Ung thư môi: Xuất hiện dưới dạng vết loét hoặc khối u ở môi.
- Ung thư lưỡi: Tổn thương có thể là vết loét hoặc cục u trên lưỡi.
- Ung thư lợi: Xảy ra ở khu vực nướu răng, có thể gây sưng hoặc loét.
- Ung thư khẩu cái cứng: Khối u ở phần xương trên miệng.
Họng
Họng là một ống rỗng dài khoảng 12-13cm, chia thành ba phần: Phần trên của họng, ngay sau mũi. Phần giữa của họng, bao gồm khẩu cái mềm (phần sau miệng), gốc lưỡi và amidan và phần dưới của họng, nối với thực quản.
Các loại ung thư trong họng thường gặp:
- Ung thư vòm họng: Phát triển ở niêm mạc của vòm họng, ngay sau mũi và dưới nền sọ.
- Ung thư Amidan: Xuất hiện ở amidan, hai bên của họng.
- Ung thư họng miệng: Xảy ra trong khu vực của miệng và họng.
Thanh quản
Thanh quản hay còn gọi là hộp thoại, là một cấu trúc sụn nằm ngay dưới họng trong cổ, chứa các dây thanh âm. Thanh quản cũng có một phần mô nhỏ gọi là nắp thanh quản.
Các loại ung thư thanh quản thường gặp
- Ung thư thanh quản: Xảy ra trong cấu trúc của thanh quản, có thể ảnh hưởng đến giọng nói và khả năng thở.
Xoang cạnh mũi và khoang mũi
- Xoang cạnh mũi: Các khoảng rỗng trong xương sọ xung quanh mũi.
- Khoang mũi: Khoảng trống bên trong mũi.
Các loại ung thư thường gặp:
- Ung thư xoang cạnh mũi: Khối u xuất hiện trong các xoang quanh mũi.
- Ung thư khoang mũi: Tổn thương hoặc khối u trong khoang mũi.
Các tuyến nước bọt
Các tuyến nước bọt nằm trong sàn miệng và gần xương hàm, có chức năng sản xuất nước bọt giúp tiêu hóa thức ăn và duy trì sức khỏe miệng.
Các loại ung thư tuyến nước bọt thường gặp:
Ung thư tuyến nước bọt: Ung thư phát triển từ các tuyến nước bọt, có thể xảy ra ở tuyến nước bọt chính hoặc phụ.
Các loại ung thư vùng đầu cổ có thể xuất hiện ở nhiều khu vực khác nhau và có những đặc điểm riêng biệt. Việc hiểu rõ về các khu vực này và các loại ung thư thường gặp sẽ giúp bạn nhận diện các triệu chứng sớm và tìm kiếm điều trị kịp thời.
Nguyên nhân của ung thư đầu cổ là gì?
Ung thư vùng đầu cổ là một nhóm bệnh lý ác tính xuất hiện tại các vùng đầu và cổ, bao gồm khoang miệng, họng, thanh quản, xoang mũi và các tuyến nước bọt. Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh giúp bạn có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Có một số nguyên nhân chính gây ung thư vùng đầu cổ, cùng với sự giải thích chi tiết và các yếu tố nguy cơ liên quan.
1.Sử dụng rượu bia và thuốc lá
Rượu bia và thuốc lá là hai yếu tố nguy cơ hàng đầu đối với ung thư vùng đầu cổ. Hút thuốc lá có thể gây ra nhiều loại ung thư vùng đầu cổ, bao gồm ung thư khoang miệng, vòm họng và thanh quản. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư do các chất độc hại trong khói thuốc gây tổn thương mô và dẫn đến sự phát triển của tế bào ung thư.
Rượu bia cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Việc tiêu thụ rượu bia, đặc biệt khi kết hợp với hút thuốc, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc ung thư vùng đầu cổ. Cả rượu và thuốc lá đều có tác động tiêu cực lên niêm mạc miệng và họng, làm tăng nguy cơ tổn thương và ung thư.
*Lưu ý: Những người vừa hút thuốc vừa uống rượu có nguy cơ mắc ung thư vùng đầu cổ cao hơn so với những người chỉ dùng một trong hai loại chất kích thích này.
2.Nhiễm Human Papillomavirus (HPV)
HPV (Human Papillomavirus), đặc biệt là HPV tuýp 16, là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với ung thư vùng đầu cổ.
HPV tuýp 16 là loại vi rút gây ung thư, thường liên quan đến ung thư khẩu hầu, bao gồm amidan và gốc lưỡi. Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ ung thư khẩu hầu do HPV đang gia tăng, trong khi các nguyên nhân khác đang giảm xuống.
HPV lây truyền qua quan hệ tình dục và có thể gây ra các tổn thương trong miệng và họng, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.
3.Ăn trầu
Ăn trầu là một thói quen phổ biến ở một số quốc gia Đông Nam Á và được liên kết chặt chẽ với nguy cơ ung thư miệng. Thói quen nhai trầu có thể làm tổn thương niêm mạc miệng và gây ra tình trạng viêm nhiễm mãn tính, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư khoang miệng.
4.Vệ sinh răng miệng kém
Vệ sinh răng miệng kém là những yếu tố nguy cơ thấp nhưng vẫn cần được chú ý. Vệ sinh răng miệng kém có thể dẫn đến các vấn đề như viêm nướu, sâu răng và tổn thương niêm mạc miệng, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư.
Hoặc việc sử dụng nước súc miệng có nồng độ cồn cao có thể gây tổn thương cho niêm mạc miệng, mặc dù đây vẫn là một yếu tố nguy cơ chưa được chứng minh rõ ràng.
5.Phơi nhiễm nghề nghiệp
Những người làm công việc liên quan đến việc tiếp xúc với bụi gỗ hoặc với các chất hóa học như a-mi-ăng, sợi tổng hợp, bụi nicken hay formaldehyde trong các ngành công nghiệp có thể làm tăng nguy cơ ung thư mũi họng.
6.Nhiễm Vi Rút Epstein-Barr
Nhiễm vi rút Epstein-Barr (EBV) là một yếu tố nguy cơ của ung thư mũi họng. Đây là một loại vi rút phổ biến gây ra bệnh bạch cầu đơn nhân và có thể liên quan đến ung thư mũi họng.
Các nguyên nhân gây ung thư vùng đầu cổ rất đa dạng, từ lối sống không lành mạnh như hút thuốc và uống rượu bia đến yếu tố di truyền và nhiễm vi rút. Việc nhận biết những yếu tố nguy cơ này giúp bạn chủ động phòng ngừa và sớm phát hiện các dấu hiệu ung thư để điều trị kịp thời.
Trên đây là những thông tin về ung thư đầu cổ là gì. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để khám và điều trị các triệu chứng ung thư vùng đầu cổ, Phòng Khám Tai Mũi Họng Bạch Mai là lựa chọn hàng đầu. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị y tế hiện đại, phòng khám cam kết mang đến dịch vụ y tế chất lượng nhất cho bạn và gia đình.
Hãy liên hệ với Phòng Khám Tai Mũi Họng Bạch Mai để được tư vấn, thăm khám và điều trị tốt nhất.
